علی بن ابیطالب آنقدر آدم کشته است که در بین خود اعراب به “قتال العرب” یعنی “قاتل عربها” معروف است،چه در زمان زندگی محمد و چه پس از به قدرت رسیدنش حتی لحظه ای از جنگ و کشتار دست برنداشت.
علی پس از پیروزی بر قبیله” بنی قریظه” تعداد 900 نفر از مردان قبیله را در مقابل گو دالهایی که از پیش کنده بودند سر بریدند. (تاریخ طبری. جلد 3 . صفحه 1088)
پیامبر بگفت تا در زمین گودالها بکندند و ” علی” و” زبیر” در حضور پیامبر گردن انها را زدند. (تاریخ طبری .جلد 3. صفحه 1093)
2- کشتار خاندان “ازد”:
علی و یارانش در یک روز تعداد 2500 نفر از خاندان “ازد” را سر بریدند.بنحوی که کسی زنده نماند تا دیگری را دلداری دهد. (مروج الذهب . جلد اول . صفحه 729)
3- کشتار خوارج :
در نهم صفر سال 38 هجری در محلی واقع در دشت نهروان جنگ خونینی بین لشگریان علی و خوارج روی داد که در این جنگ در حدود 1800 نفر از خوارج بقتل رسیدند.
4- نبرد “لیله الحریر”:
علی در نبردی بنام “لیله الحریر” در حدود 500 تا 900 نفر را از دم تیغ گذراند. (منتهی الا مال . جلد 1. صفحه 153)
5- کشتار” عبدالله خرمی و یارانش” :
عبدالله خرمی و 70 تن از یارانش از بیم جان به قلعه ای پناه برد.به دستور علی قلعه به آتش کشیده شد که در جریان آن تمامی این افراد در آتش سوختند بطوری که بوی گوشت بریان شده آنها آنچنان در هوا پخش شده بود که مردم را آزار می داد. (علی مرز نامتناهی . صفحه 199)
6- کشتار کسانی که بعد از فوت محمد از دین اسلام برگشتند:
آنانکه دست رنگ کرده بودند و شادی و شعف در اثر در گذشت محمد نشان داده بودند ” علی” و” خالد بن ولید” همه را بکشتند و اجسادشان را در آتش سوزاندند. (تاریخ طبری .جلد 4 . صفحات 1380.1464) (تاریخ طبری .جلد 6.صفحات 2420.2265)
نقش علی در ترور مخالفان :
1- ترور شاعری بنام” حویرث بن نقیذ”:
وی شتر دختران محمد “فاطمه” و “ام کلثوم” را رم داده بود به فرمان حضرت محمد و توسط علی در جریان یک
تو طئه به قتل رسید. (سیره ابن هشام .جلد 2. صفحه 273)
2- سر بریدن” مغیره” :
پیر مردی بنام “مغیره” که پس از فتح مکه از ترس محمد گریخته بود بوسیله علی دستگیر و سر بریده شد. (زنان پیغمبر . صفحه 316)
3- علی شاهرگ مردانی را برید و بمانند مرغان نیم بسمل آنان را در بیابان رها کرد تا با شکنجه بمیرند. (امام علی . عبدالفتاح . جلد 5. صفحه 27)
4- سر بریدن “نضر” و “عتبه” :
پس از شکست” ائیل” محمد به علی دستور داد که “نضر” پسر” حارث” را سر ببرد.همینطور در منطقه ای دیگر بنام “الظیه” از میان اسرا “عتبه” پسر” ابی معیظ ” بدستور محمد و بدست علی سر بریده شد. (منتهی الامال . جلد 1.صفحه 57)
5- سر بریدن “عتبه” :
مردی بنام “عتبه” که بخاطر عدم پخش مساوی غنایم بین لشکریان اسلام به صورت محمد تف کرده بود بوسیله علی سر بریده شد. (تاریخ طبری . جلد 5 .صفحه 1103)
در زمان امام علی، مردم استخر چندین بار قیام کردند. امام علی در یکی از آن موارد «عبدالله بن عباس» را در راس لشکری به آ«جا گسیل داشت و شورش تودهها را در سیل خون فرونشاند (فارسنامه ابن بلخی،ص 136). در مورد دیگر که مردم استخر شورش کردند، امام علی «زیادبن ابیه» که از خونخواری و آدمکشی به انوشیروان دوم لقب گرفته بود به آنجا گسیل داشت تا به سرکوبی این قیام بپردازند. در مورد جنایات و کشتار مردم استخر توسط زیادبن ابیه کتابها و روایات زیادی نوشته و نقل شده است(روجوع کنید به کتاب مروج الذهب،جلد دوم ص 29).
– در سال 39 هجری مردم فارس و کرمان نیز سر به شورش گذاشتند و حکام ستمگر امام علی را از شهر خود بیرون کردند. امام علی مجددا زیادابن ابیه را به آنجا گسیل داشت و لشکریان وی از هیچ جنایتی فروگذاری نکردند. (تاریخ طبری، جلد 6، ص 2657 و یا فارسنامه، ص 136)
– مردم خراسان نیز در زمان امام علی برای چندین بار قیام کردند و چون چیزی نداشتند به عنوان باج و خراج بپردازند، از دین اسلام برگشته و به مقاومت سخت و جانانه ای دست زدند. امام علی «جعدبن هبیره» را بسوی خراسان فرستاد. او مردم نیشابو را محاصره کرد تا مجبور به صلح شدند. (تاریخ طبری، جلد 6، ص 2586 و فتوح البلدان ص 292)
– در زمان امام علی مردم شهر ری نیز سر به طغیان برداشتند و از پرداخت خراج خودداری کردند. امام علی، «ابوموسی» را با لشکری زیاد به سرکوب شورش فرستاد و امور آنجا را بحال نخستین برگرداند. ابوموسی پیش از این طغیان نیز، یکبار دیگر بدستور امام علی به جنگ مردم شهر ری گسیل شده بود. (فوتوح البلدان ص 150)
– به روزگار خلافت علی بن ابی طالب، چون پایان سال 38 و آغاز سال 39 بود، حارث بن سره عبدی، به فرمان علی لشکر به خراسان کشید و پیروز شد، غنیمت بسیار و برده ی بی شمار بدست آوردند. تنها در یک روز، هزار برده میان یارانش تقسیم کرد. لکن سرانجام خود و یارانش، جز گروهی اندک، در سرزمین قیقان (سر حد خراسان) کشته شد. (فتوح البلدان، بلاذری)
– علی بن ابی طالب، عبدالرحمان بنی جز طائی را به سیسستان فرستاد. لکن حسکه حبطی وی را بکشت،پس علی فرمود: بیاید که چهار هزار تن از حبطیان را به قتل رسانیم. وی را گفتند: حبطیان پانصد تن هم نشوند. (فتوح البلدان، بلاذری)
– علی ولایت آذربایجان را نخست به سعید بن ساریه خزاعی و سپس به اشعث بن قیس داد. یکی از شیوخ آذربایجان نقل می کند که ولیدبن عقبه همراه همراه با اشعث از ولید طلب یاری می کرد و ولد برای یاری وی سپاهی از کوفه به در آنجا گسیل داشت. اشعث، حان به حان (حان= خانه به خانه) فتح کرد و پیش رفت. و پس از فتح آذربایجان گروهی از تازیان اهل عطا را بیاورد و در آنجای ساکن ساخت و آنان را فرمان داد که مردم را به اسلام خوانند.فتوح البلدان، بلاذری
در پایان برای آنکه علی را بهتر بشناسید
پیامبر بگفت تا در زمین گودالها بکندند و ” علی” و” زبیر” در حضور پیامبر گردن انها را زدند. (تاریخ طبری .جلد 3. صفحه 1093)
2- کشتار خاندان “ازد”:
علی و یارانش در یک روز تعداد 2500 نفر از خاندان “ازد” را سر بریدند.بنحوی که کسی زنده نماند تا دیگری را دلداری دهد. (مروج الذهب . جلد اول . صفحه 729)
3- کشتار خوارج :
در نهم صفر سال 38 هجری در محلی واقع در دشت نهروان جنگ خونینی بین لشگریان علی و خوارج روی داد که در این جنگ در حدود 1800 نفر از خوارج بقتل رسیدند.
4- نبرد “لیله الحریر”:
علی در نبردی بنام “لیله الحریر” در حدود 500 تا 900 نفر را از دم تیغ گذراند. (منتهی الا مال . جلد 1. صفحه 153)
5- کشتار” عبدالله خرمی و یارانش” :
عبدالله خرمی و 70 تن از یارانش از بیم جان به قلعه ای پناه برد.به دستور علی قلعه به آتش کشیده شد که در جریان آن تمامی این افراد در آتش سوختند بطوری که بوی گوشت بریان شده آنها آنچنان در هوا پخش شده بود که مردم را آزار می داد. (علی مرز نامتناهی . صفحه 199)
6- کشتار کسانی که بعد از فوت محمد از دین اسلام برگشتند:
آنانکه دست رنگ کرده بودند و شادی و شعف در اثر در گذشت محمد نشان داده بودند ” علی” و” خالد بن ولید” همه را بکشتند و اجسادشان را در آتش سوزاندند. (تاریخ طبری .جلد 4 . صفحات 1380.1464) (تاریخ طبری .جلد 6.صفحات 2420.2265)
نقش علی در ترور مخالفان :
1- ترور شاعری بنام” حویرث بن نقیذ”:
وی شتر دختران محمد “فاطمه” و “ام کلثوم” را رم داده بود به فرمان حضرت محمد و توسط علی در جریان یک
تو طئه به قتل رسید. (سیره ابن هشام .جلد 2. صفحه 273)
2- سر بریدن” مغیره” :
پیر مردی بنام “مغیره” که پس از فتح مکه از ترس محمد گریخته بود بوسیله علی دستگیر و سر بریده شد. (زنان پیغمبر . صفحه 316)
3- علی شاهرگ مردانی را برید و بمانند مرغان نیم بسمل آنان را در بیابان رها کرد تا با شکنجه بمیرند. (امام علی . عبدالفتاح . جلد 5. صفحه 27)
4- سر بریدن “نضر” و “عتبه” :
پس از شکست” ائیل” محمد به علی دستور داد که “نضر” پسر” حارث” را سر ببرد.همینطور در منطقه ای دیگر بنام “الظیه” از میان اسرا “عتبه” پسر” ابی معیظ ” بدستور محمد و بدست علی سر بریده شد. (منتهی الامال . جلد 1.صفحه 57)
5- سر بریدن “عتبه” :
مردی بنام “عتبه” که بخاطر عدم پخش مساوی غنایم بین لشکریان اسلام به صورت محمد تف کرده بود بوسیله علی سر بریده شد. (تاریخ طبری . جلد 5 .صفحه 1103)
در زمان امام علی، مردم استخر چندین بار قیام کردند. امام علی در یکی از آن موارد «عبدالله بن عباس» را در راس لشکری به آ«جا گسیل داشت و شورش تودهها را در سیل خون فرونشاند (فارسنامه ابن بلخی،ص 136). در مورد دیگر که مردم استخر شورش کردند، امام علی «زیادبن ابیه» که از خونخواری و آدمکشی به انوشیروان دوم لقب گرفته بود به آنجا گسیل داشت تا به سرکوبی این قیام بپردازند. در مورد جنایات و کشتار مردم استخر توسط زیادبن ابیه کتابها و روایات زیادی نوشته و نقل شده است(روجوع کنید به کتاب مروج الذهب،جلد دوم ص 29).
– در سال 39 هجری مردم فارس و کرمان نیز سر به شورش گذاشتند و حکام ستمگر امام علی را از شهر خود بیرون کردند. امام علی مجددا زیادابن ابیه را به آنجا گسیل داشت و لشکریان وی از هیچ جنایتی فروگذاری نکردند. (تاریخ طبری، جلد 6، ص 2657 و یا فارسنامه، ص 136)
– مردم خراسان نیز در زمان امام علی برای چندین بار قیام کردند و چون چیزی نداشتند به عنوان باج و خراج بپردازند، از دین اسلام برگشته و به مقاومت سخت و جانانه ای دست زدند. امام علی «جعدبن هبیره» را بسوی خراسان فرستاد. او مردم نیشابو را محاصره کرد تا مجبور به صلح شدند. (تاریخ طبری، جلد 6، ص 2586 و فتوح البلدان ص 292)
– در زمان امام علی مردم شهر ری نیز سر به طغیان برداشتند و از پرداخت خراج خودداری کردند. امام علی، «ابوموسی» را با لشکری زیاد به سرکوب شورش فرستاد و امور آنجا را بحال نخستین برگرداند. ابوموسی پیش از این طغیان نیز، یکبار دیگر بدستور امام علی به جنگ مردم شهر ری گسیل شده بود. (فوتوح البلدان ص 150)
– به روزگار خلافت علی بن ابی طالب، چون پایان سال 38 و آغاز سال 39 بود، حارث بن سره عبدی، به فرمان علی لشکر به خراسان کشید و پیروز شد، غنیمت بسیار و برده ی بی شمار بدست آوردند. تنها در یک روز، هزار برده میان یارانش تقسیم کرد. لکن سرانجام خود و یارانش، جز گروهی اندک، در سرزمین قیقان (سر حد خراسان) کشته شد. (فتوح البلدان، بلاذری)
– علی بن ابی طالب، عبدالرحمان بنی جز طائی را به سیسستان فرستاد. لکن حسکه حبطی وی را بکشت،پس علی فرمود: بیاید که چهار هزار تن از حبطیان را به قتل رسانیم. وی را گفتند: حبطیان پانصد تن هم نشوند. (فتوح البلدان، بلاذری)
– علی ولایت آذربایجان را نخست به سعید بن ساریه خزاعی و سپس به اشعث بن قیس داد. یکی از شیوخ آذربایجان نقل می کند که ولیدبن عقبه همراه همراه با اشعث از ولید طلب یاری می کرد و ولد برای یاری وی سپاهی از کوفه به در آنجا گسیل داشت. اشعث، حان به حان (حان= خانه به خانه) فتح کرد و پیش رفت. و پس از فتح آذربایجان گروهی از تازیان اهل عطا را بیاورد و در آنجای ساکن ساخت و آنان را فرمان داد که مردم را به اسلام خوانند.فتوح البلدان، بلاذری
در پایان برای آنکه علی را بهتر بشناسید
علی دختر 7 ساله اش را بنام ام کلثوم به عمر 57 ساله هدیه داد.
این کار کثیف میان مسلمانان متدوال است
این کار کثیف میان مسلمانان متدوال است
علی گفته است که زن ناقص العقل است و شهادت یک زن در قضاوت کافی نیست باید دو زن جای یک مرد را بگیرد(نهج البلاغه).
آیا میدانستید امام رضا از کنیزی بنام تكتم متولد شده که برسر خرید او به بهای ارزانتر بسیار چانه زنی شده ؟
موسی کاظم پدر رضا هیچگاه در زندگی همسری اختیار نکرده و همواره با کنیزان همبستر میشده
حدیثی از موسی کاظم اگر کسی لذت جمعاع با کنیز را بداند هرگز ازدواج نمیکند.
شیخ مفید و كلینى از هشام بن احمد نقل كرده اند كه گفت: حضرت موسى بن جعفر به من فرمود: آیا خبر دارى كه كسى از برده فروشان مغرب آمده باشد؟ گفتم نه. حضرت فرمود: چرا آمده است، بیا نزد او رویم. به اتفاق حضرت به محل برده فروشان رفتیم: مردى را دیدم كه بردگانى چند همراه داشت. به او گفتیم بردگانت را به ما نشان بده. او هفت كنیز آورد كه حضرت هیچ یك را نخواست و فرمود كنیز دیگرى بیاور. برده فروش گفت جز یك كنیز بیمار كنیز دیگرى ندارم. حضرت فرمود: چه اشكال دارد كه آن را نیز به ما نشان دهى. برده فروش امتناع كرد و حضرت برگشت. روز بعد مرا فرستاده و فرمود همان كنیز بیمار را به هر قیمتى كه گفت خریدارى كن. من پیش او رفتم و مرد گفت كنیز را به كمتر از فلان مبلغ نمى فروشم. گفتم به همان قیمت او را خریدارم. مرد گفت از آن تو باشد و سپس پرسید آن مردى كه دیروز همراه تو بود كه بود؟ گفتم مردى از بنى هاشم گفت از كدام خانواده بنى هاشم. گفتم بیش از این اطلاع ندارم. مرد گفت من این كنیز را از دورترین نقاط آفریقا خریده ام. زنى از اهل كتاب به من گفت این دختر پیش تو چه مى كند؟ گفتم او را به كنیزى براى خود خریده ام. گفت سزاوار نیست كه این كنیز نزد تو باشد، بلكه او باید نزد بهترین مرد روى زمین باشد و پس از مدت كوتاهى پسرى آورد كه در مشرق و مغرب مانندش نباشد. هشام گوید: من او را پیش امام بردم، پس از چندى حضرت رضا(علیه السلام) از او متولد گردید.
نامها و كينه ها و لقبهاي ام البنين، نجمه، سكن، تكتم، خيزران، طاهره و شقرا، را براي مادر رضا آورده اند
مکتوبات میرزا فتحلی آخوندزاده ص ۵۷ .بحارالنوار جلد ۴۹ ص ۸ و کتاب پژوهشی در زندگی علی نماد شیعه گری
نقد زندگی تاریخی حضرت علی ( حضرت علی در کشتار ایرانیان )
موسی کاظم پدر رضا هیچگاه در زندگی همسری اختیار نکرده و همواره با کنیزان همبستر میشده
حدیثی از موسی کاظم اگر کسی لذت جمعاع با کنیز را بداند هرگز ازدواج نمیکند.
شیخ مفید و كلینى از هشام بن احمد نقل كرده اند كه گفت: حضرت موسى بن جعفر به من فرمود: آیا خبر دارى كه كسى از برده فروشان مغرب آمده باشد؟ گفتم نه. حضرت فرمود: چرا آمده است، بیا نزد او رویم. به اتفاق حضرت به محل برده فروشان رفتیم: مردى را دیدم كه بردگانى چند همراه داشت. به او گفتیم بردگانت را به ما نشان بده. او هفت كنیز آورد كه حضرت هیچ یك را نخواست و فرمود كنیز دیگرى بیاور. برده فروش گفت جز یك كنیز بیمار كنیز دیگرى ندارم. حضرت فرمود: چه اشكال دارد كه آن را نیز به ما نشان دهى. برده فروش امتناع كرد و حضرت برگشت. روز بعد مرا فرستاده و فرمود همان كنیز بیمار را به هر قیمتى كه گفت خریدارى كن. من پیش او رفتم و مرد گفت كنیز را به كمتر از فلان مبلغ نمى فروشم. گفتم به همان قیمت او را خریدارم. مرد گفت از آن تو باشد و سپس پرسید آن مردى كه دیروز همراه تو بود كه بود؟ گفتم مردى از بنى هاشم گفت از كدام خانواده بنى هاشم. گفتم بیش از این اطلاع ندارم. مرد گفت من این كنیز را از دورترین نقاط آفریقا خریده ام. زنى از اهل كتاب به من گفت این دختر پیش تو چه مى كند؟ گفتم او را به كنیزى براى خود خریده ام. گفت سزاوار نیست كه این كنیز نزد تو باشد، بلكه او باید نزد بهترین مرد روى زمین باشد و پس از مدت كوتاهى پسرى آورد كه در مشرق و مغرب مانندش نباشد. هشام گوید: من او را پیش امام بردم، پس از چندى حضرت رضا(علیه السلام) از او متولد گردید.
نامها و كينه ها و لقبهاي ام البنين، نجمه، سكن، تكتم، خيزران، طاهره و شقرا، را براي مادر رضا آورده اند
مکتوبات میرزا فتحلی آخوندزاده ص ۵۷ .بحارالنوار جلد ۴۹ ص ۸ و کتاب پژوهشی در زندگی علی نماد شیعه گری
نقد زندگی تاریخی حضرت علی ( حضرت علی در کشتار ایرانیان )
– شهر ری :
در زمان حضرت علی مردم » ری » در ایران سر به طغیان بر علیه اعراب مسلمان گذاشته و از پرداخت خراج به والیان اعراب خودداری کردند بطوریکه در خراج آن دیار کسری پدید آمد.حضرت علی » ابو موسی » را با لشکری فراوان به سرکوب شورش مردم » ری » در ایران فرستاد. (فتوح البلدان.صفحه 150)
– فارس و کرمان :
مردم فارس و کرمان نیز در ایران بر علیه اعراب مسلمان قیام کردند و عمال حضرت علی را از شهر بیرون کردند.حضرت علی برای خاموش کردن شورش مردم فارس و کرمان در ایران » زیاد بن ابیه» را به سوی فارس و کرمان فرستاد. ( جهت آشنایی با جنایات این سردار معروف » زیاد بن ابیه» به کتاب مروج الذهب. جلد2. صفحه 29 مراجعه فرمایید)
– شهر استخر :
در زمان حضرت علی نیز مردم استخر درایران باردیگر به علیه اعراب مسلمان سر به شورش گذاشتند و این بار» عبدالله ابن عباس» به فرمان حضرت علی شورش توده های مردم استخر در ایران را به خون فرو نشاند. (فارسنامه.صفحه 136
حضرت على: زمين به خاطر هفت نفر آفريده شده و مردم به خاطر آنان روزى مى خورند
حضرت على: زمين به خاطر هفت نفر آفريده شده و مردم به خاطر آنان روزى مى خورند
عيسى بن عبدالله العمرى از پدرش از على نقل مىكند كه فرمود: زمين به خاطر هفت نفر آفريده شده و مردم به خاطر آنان روزى مى خورند و به خاطر آنان باران بر آنان مى بارد و پيروز مى شوند: ابوذر و سلمان و مقداد و عمّار و حذيفه و عبدالله بن مسعود و فرمود: و من پيشواى آنان هستم و آنان همان كسانى هستند كه در نماز بر جنازه فاطمه شركت داشتند
الخصال، جلد دوم، صفحه سیصد و شصت.
به نقل از بلاذری
علی، چهارمين خليفه راشدين ، اولين امام شعيان ، داما د و پسر عموی پيامبر اسلام از اولين کسانی است که
الخصال، جلد دوم، صفحه سیصد و شصت.
به نقل از بلاذری
علی، چهارمين خليفه راشدين ، اولين امام شعيان ، داما د و پسر عموی پيامبر اسلام از اولين کسانی است که
بلاذري نقل مي کند
اسلام آورد و در راه ترويج دين محمد از کشته های مخالفان عرب و عجم
(ايرانيان) پشته ساخت . در وصف
اسلام آورد و در راه ترويج دين محمد از کشته های مخالفان عرب و عجم
(ايرانيان) پشته ساخت . در وصف
می گويد
: [علی] پوست تيره پر رنگ، « اسحق بن عبدالله » خطاب به « ابوجعفر محمد بن علی » وی
: [علی] پوست تيره پر رنگ، « اسحق بن عبدالله » خطاب به « ابوجعفر محمد بن علی » وی
چشمان برآمده ، سر طا س و قدی کوتاه داشت
.
.
علی برخلاف ادعاهای صرفا مکتبی و مذهبی، فردی ثروتمند بود بطوريکه تنها از راه نخلستانهای خود
سالانه
40 هزار دينار درآمد داشت . ( تاريخ اسلام شناسی، علی ميرفطروس باستناد به تجارب السلف ص 13
40 هزار دينار درآمد داشت . ( تاريخ اسلام شناسی، علی ميرفطروس باستناد به تجارب السلف ص 13
).
اين پولهای قارونی که در دوران حاکميت اسلام ناب محمدی رشد چندين برابر داشت، توانست در کنار
اين پولهای قارونی که در دوران حاکميت اسلام ناب محمدی رشد چندين برابر داشت، توانست در کنار
مکتب خونريز ذوالفقار، نقش عمده ای در ترويج اسلام ايفا کند
. علی بر اين اعتقا د بود که ما [مسلمانان]
. علی بر اين اعتقا د بود که ما [مسلمانان]
عقيدهايمان را بر شمشيرهايمان حمل می کنيم
( به نقل نهج البلاغه ).
( به نقل نهج البلاغه ).
پس از درگذشت محمد و فاطمه الزهرا ، علی شروع به گسترش حرمسرای خود کرد بطوری که بنا به کتاب
نوشته عمادزاده که از منابع معتبری ياری جسته بالغ بر
30 زن و تعداد زيادی کنيز را در « زنان محمد »
30 زن و تعداد زيادی کنيز را در « زنان محمد »
حرمسرای خود جا داده بود
. بقول غزالى آن حضرت در شمار مردان آثيرالازدواج تاريخ است . زنان دائمه
. بقول غزالى آن حضرت در شمار مردان آثيرالازدواج تاريخ است . زنان دائمه
علی آه نامشان در تاريخ مانده جز زنانى آه نامشان برده نشده و جز آنيزان آه از برخى از آنها فرزندانى
بجاى مانده عبارتند از
: فاطمه زهراء، خوله بنت اياس حنفيه، ليلى بنت مسعود نهشليه، اسماء بنت عميس،
: فاطمه زهراء، خوله بنت اياس حنفيه، ليلى بنت مسعود نهشليه، اسماء بنت عميس،
فاطمه بنت حزام مكناة به امّ البنين، ام سعيد بنت عروة بن مسعود ثقفى، امامه بنت ابوالعاص بن ربيع
.
.
علی پس از مرگ پيامبر اسلام، علی رقم کش و قوسهای
6 ماهه با خليفه اول مسلمانان (ابوبکر)، بيعت کرد .
6 ماهه با خليفه اول مسلمانان (ابوبکر)، بيعت کرد .
در زمان خليفه دوم
(عمر) ، با ازدواج دخترش با عمر موافقت کرد تا بتواند در معا دلات سياسی نقش بازی
(عمر) ، با ازدواج دخترش با عمر موافقت کرد تا بتواند در معا دلات سياسی نقش بازی
کند
. در همين راستا بود که در هنگام لشکرکشی مسلمانان به ايران، بعنوان يکی از مشاوران نزديک
. در همين راستا بود که در هنگام لشکرکشی مسلمانان به ايران، بعنوان يکی از مشاوران نزديک
عمرعمل کرد
. پس از ترور عمر بدست فيروز ابولولو ايرانی و روی کار آمدن خليفه سوم (عثمان)، بارها با
. پس از ترور عمر بدست فيروز ابولولو ايرانی و روی کار آمدن خليفه سوم (عثمان)، بارها با
بر کرسی
« اهل اجماع » وی بمخالفت پرداخت و پس از کشته شدن عثمان بدون در نظر گرفتن رای
« اهل اجماع » وی بمخالفت پرداخت و پس از کشته شدن عثمان بدون در نظر گرفتن رای
امپراطوری اسلام تکيه زد
.
.
با قدرت گرفتن علی، اختلافات بين وی و معاويه بر سر قدرت و گسترش قلمرو بالا گرفت بطوری که
جنگهای بس خونينی درگرفت
. اين اختلافات سرانجام وقتی که هيچ يک از دو گروه به اطاعت ديگری نيامد،
. اين اختلافات سرانجام وقتی که هيچ يک از دو گروه به اطاعت ديگری نيامد،
با نگارش نامه ی که معاويه به علی نوشت پايان يافت
. معاويه در اين نامه خطاب به علی نوشت : » اگر مايل
. معاويه در اين نامه خطاب به علی نوشت : » اگر مايل
هستی عراق از آن تو باشد و شام از آن من، و شمشير از اين امت برداری و خون مسلمانان را نريزی
. » اين
. » اين
پيشنهاد را قبول کن
. علی اين پيشنهاد را پذيرفت و پس از آن معاويه با سپاهيانش در شام و اطراف آن به
. علی اين پيشنهاد را پذيرفت و پس از آن معاويه با سپاهيانش در شام و اطراف آن به
حکومت و گرفتن خراج مبادرت کرد و علی نيز در عراق حکومت نمود
. ( به نقل از زيادبن عبدالله ، تاريخ
. ( به نقل از زيادبن عبدالله ، تاريخ
طبری، جلد ششم، ترجمه ابولقاسم پاينده
)
)
در جريان جنگهای ما بين علی و معاويه و کشتارهای عقيدتی در سرزمينهای تحت کنترل آنان، کينه و انتقام
در بسياری از خانواده های داغدار و گرايشات مخالف رشد کرد و بسياری از آنان شروع به فعاليت
سازمانيافته مخفی نمودند
. يکی از اين گروهها که از هواداران خوارج محسوب می شدند به اين نتيجه رسيدند
. يکی از اين گروهها که از هواداران خوارج محسوب می شدند به اين نتيجه رسيدند
که علل اصلی سقوط اسلام و کشتارها عقيدتی، وجود رهبران ضلال است که روزگار خوش را از مردم
گرفته اند
. در اين راستا آنان تصميم گرفتند که حاکمين جبار را ترور کنند . سه نفر به نامهای بن ملجم، برک
. در اين راستا آنان تصميم گرفتند که حاکمين جبار را ترور کنند . سه نفر به نامهای بن ملجم، برک
بن عبدالله و عمر بن بکر مامور شدند که هر يک به ترتيب امام علی، معاويه و عمروبن عاص ر ا ترور کنند
.
.
روز مقرر شده برای اين کار هفتم رمضان تعين شد
. هريک با شمشيرهای زهرآگين بسوی رفتند تا ماموريت
. هريک با شمشيرهای زهرآگين بسوی رفتند تا ماموريت
خود را در روز مشخص شده انجام دهند
. برک بن عبدالله و عمر بن بکر به دلايلی نتوانستند سوژه های خود
. برک بن عبدالله و عمر بن بکر به دلايلی نتوانستند سوژه های خود
را معدوم سازند ولی ابن ملجم که خود را به کوفه رسانده بود توانست با ياری يکی از دوستان همفکر خود بنام
شبيب ضربت کاری را به پيشانی امام علی وارد سازد
. بعد از ضربت، ابن ملجم را نزد امام علی بردند و
. بعد از ضربت، ابن ملجم را نزد امام علی بردند و
علی از او پرسيد چرا چنين کردی؟ ابن ملجم گفت
: شمشيرم را چهل صبحگاه تيز کردم و از خدا خواستم که
: شمشيرم را چهل صبحگاه تيز کردم و از خدا خواستم که
بدترين و پست ترين مخلوق خدا را با آن بکشم
. علی گفت : خود نيز با آن کشته می شوی که بدترين مخلوق
. علی گفت : خود نيز با آن کشته می شوی که بدترين مخلوق
(
خدای. (تاريخ طبری، ص 2681
خدای. (تاريخ طبری، ص 2681
پس از نگاه شتابزده ای که بر زندگی امام علی داشتيم، در ادامه سعی می کنيم با استناد به منابع مستند
تاريخی، نقش عمده وی را در سرکوب و کشتار مخالفان ، بهتر بشکافيم
.
.
الف
) نقش امام علی در کشتارهای جمعی
) نقش امام علی در کشتارهای جمعی
با
پيامبر اسلام قراداد دوستی و همکاری امضا کردند که بر اساس آن قرارداد « بنی قريظه » 1) قبيله يهودی
پيامبر اسلام قراداد دوستی و همکاری امضا کردند که بر اساس آن قرارداد « بنی قريظه » 1) قبيله يهودی
اگر دشمنانی از خارج به مدينه هجوم آوردند، اين قبيله موظف بود دوش به دوش لشکر مسلمانان با آنها
بجنگد
. محمد پس از چندی با قبيله بنی نضيرکه جزو قبايل مدينه است به جنگ می پردازد و از قبيله بنی
. محمد پس از چندی با قبيله بنی نضيرکه جزو قبايل مدينه است به جنگ می پردازد و از قبيله بنی
قريظه کمک می خواهد
. اين قبيله سر باز می زند و خود را در صورتی مسئول و ملزم به اجرای قراداد
. اين قبيله سر باز می زند و خود را در صورتی مسئول و ملزم به اجرای قراداد
همکاری می داند که دشمنان خارجی به مدينه حمله ور شوند
. محمد خشمگين می شود و به امام علی دستور
. محمد خشمگين می شود و به امام علی دستور
بنی
» می دهد که در راس لشکری به آنجا رفته و آنها را حسابی گوشمالی دهد . امام علی نيز پس از فتح قبيله
» می دهد که در راس لشکری به آنجا رفته و آنها را حسابی گوشمالی دهد . امام علی نيز پس از فتح قبيله
به همراه ساير لشکران اسلام بيش از
700 نفر تا 900 نفر از مردان قبيله را در مقابل گودالهای که « قريظه
700 نفر تا 900 نفر از مردان قبيله را در مقابل گودالهای که « قريظه
(
از پيش کنده شده بود سر می زنند. ( تاريخ طبری، جلد 3 ، ص 1088
از پيش کنده شده بود سر می زنند. ( تاريخ طبری، جلد 3 ، ص 1088
را سر بريدند، به نحوی که کسی زنده
« ازد » 2) امام علی و يارانش در يک روز، 2500 نفر از خاندان
« ازد » 2) امام علی و يارانش در يک روز، 2500 نفر از خاندان
(
نماند تا ديگری را دلداری دهد. (مروج الذهب،جلد اول، ص 729
نماند تا ديگری را دلداری دهد. (مروج الذهب،جلد اول، ص 729
3)
خوارج از مسلمانا نی بودند آه پس از جنگ صفّين و مسئله حكميّت به مخالفت على برخاستند و چون
خوارج از مسلمانا نی بودند آه پس از جنگ صفّين و مسئله حكميّت به مخالفت على برخاستند و چون
از سوى على ابو موسى اشعرى و از سوى معاويه عمرو عاص به داورى معيّن شده بودند تا به مطالعه
آتاب خدا و سنّت پيغمبر آداميك از على و معاويه را برگزينند داور شام داور عراق را فريب داد و عراقيان
دانستند آه از عمرو عاص فريب خورده اند به حضرت اعتراض آردند آه چرا به حكميّت تن دادى؟ و آنان
فرقه اى شدند و به مخالفت على پرداختند
. بعدها جنگی به نام نهروان بين خوارج و لشکر علی درگرفت که
. بعدها جنگی به نام نهروان بين خوارج و لشکر علی درگرفت که
در طی آن تعداد زيادی از خوارج بوسيله لشکر امام علی از دم تيغ گذشتند
. بطوری که تاريخ طبری و فتوح
. بطوری که تاريخ طبری و فتوح
البلدان می نويسند
: هزاران جسد از خوارج زمين را پوشانده بود.
: هزاران جسد از خوارج زمين را پوشانده بود.
خوارج به خلافتى معتقد بودند آه انتخاب خليفه از روى اختيار مردم باشد خواه از قريش و عرب و يا
از هر قوم و ملتى باشد ؛ و ميگفتند
: خليفه پس از انتخاب بايد اوامر الهى را اطاعت آند وگرنه بايد عزل
: خليفه پس از انتخاب بايد اوامر الهى را اطاعت آند وگرنه بايد عزل
شود
.
.
رهبر حکومت اسلامی ايران،
14 قرن بعد از کشتار خوارج چنين گفت : يوم الله واقعی ،« روح الله خمي نی »
14 قرن بعد از کشتار خوارج چنين گفت : يوم الله واقعی ،« روح الله خمي نی »
روزی است که امير عليه السلام شمشيرش را کشيد و خوارج را از اول تا به آخر درو کرد و تمامشان را
کشت
. ( سخنرانی خمينی در سال 1361 بمناسبت سا لگرد پيامبر اسلام)
. ( سخنرانی خمينی در سال 1361 بمناسبت سا لگرد پيامبر اسلام)
چيزی بالغ بر تن
500 تا 900 نفر کشت. « ليله الحرير » 4 ) امام علی در نبردی بنام
500 تا 900 نفر کشت. « ليله الحرير » 4 ) امام علی در نبردی بنام
( (
منتهی الامال ، جلد اول، ص 153
منتهی الامال ، جلد اول، ص 153
5)
عبدلله خررمی با 70 نفر از همراهانش از بيم جان به دژی پناه برد . به دستور امام علی، دژ به آتش کشيده
عبدلله خررمی با 70 نفر از همراهانش از بيم جان به دژی پناه برد . به دستور امام علی، دژ به آتش کشيده
شد که در جريان آن تمامی اين افراد زنده زنده در آتش سو ختند؛ بطوری که بوی گوشت بريان شده اين
انسانهای نگون بخت در هوا پخش و مردم را آزار داد
.
.
( (
علی مرزی نامتناهی، حس صدر، ص 199
علی مرزی نامتناهی، حس صدر، ص 199
6 )
بعد از مرگ محمد پيامبراسلام، عده ای از مردم قبايل از اسلام برگشتند و عوامل پيامبر اسلام را کشتند
بعد از مرگ محمد پيامبراسلام، عده ای از مردم قبايل از اسلام برگشتند و عوامل پيامبر اسلام را کشتند
و از شادی مرگ محمد به زنانشان فرمودند که دستان خود را حنا بگذارند
.
.
. ( (
قصص النيا نيشاپوری، ص 455
قصص النيا نيشاپوری، ص 455
ابوبکر ، عمر و علی بفوريت دستور دادند که هر که از دين برگشته، گردن زنند و با آتش بسوزانند و زن و
1407
و جلد 6 ، ص ص ، 1394 ،1380 ، بچه اشان را به اسارت برند (تاريخ طبری، جلد 4 ص 1379
و جلد 6 ، ص ص ، 1394 ،1380 ، بچه اشان را به اسارت برند (تاريخ طبری، جلد 4 ص 1379
2420
و 2665 ) . در جريان اين کشتارها، شمشيرهای خالد ابن وليد و امام علی برنده تر از ديگران عمل
و 2665 ) . در جريان اين کشتارها، شمشيرهای خالد ابن وليد و امام علی برنده تر از ديگران عمل
کرد
. تاريخ طبری درباره ی کشتارهای
. تاريخ طبری درباره ی کشتارهای
می نويسد
: » آنانکه دست رنگ کرده بودند و شادی و شعف در اثر درگذشت پيامبر اسلام « خالد بن وليد »
: » آنانکه دست رنگ کرده بودند و شادی و شعف در اثر درگذشت پيامبر اسلام « خالد بن وليد »
نشان داده بودند همه را بکشت و به آتش بسوخت و فرمود تا سرهايشان گرد کنند و پايه ديگ کنند و آتش در
تن های ايشان زد و همه را بسوخت
«. همين کتاب در مورد نقش علی در سوزاندن اجساد مردم در جريان اين
«. همين کتاب در مورد نقش علی در سوزاندن اجساد مردم در جريان اين
کشتارها می نويسد
: » علی تنهای آنان را در آتش سوزاند و خاکستر نمود .» (تاريخ طبری، جلد چهارم ص
: » علی تنهای آنان را در آتش سوزاند و خاکستر نمود .» (تاريخ طبری، جلد چهارم ص
(
ص 1380 و 1464 و جلد ششم صفحات 2420 تا 2265
ص 1380 و 1464 و جلد ششم صفحات 2420 تا 2265
ب
) چهره امام علی بعنوان يک دژخيم
) چهره امام علی بعنوان يک دژخيم
که با سخنان شيوا و افشاگريانه ی خود موجبات اذيت و آزار محمد پيامبر
« حويرث بن نقيذ » 1) شاعری بنام
« حويرث بن نقيذ » 1) شاعری بنام
خدا را برانگيخته و همچنين شتر دختران محمد، فاطمه و ام کلثوم را رَم داده بود به فرمان محمد رسول خدا و
توسط علی امام اول شعيان، در جريان يک توطئه به قتل رسيد
. (رجوع شود به تاريخ طبری ج 3 ص
. (رجوع شود به تاريخ طبری ج 3 ص
( 1188
و سيره ابن هشام ج 2 ص 273
و سيره ابن هشام ج 2 ص 273
که از ترس محمد گريخته بود، بوسيله امام علی دستگير و سر بريده شد
. (دفتر « مغيره » 2) پيرمردی بنام
. (دفتر « مغيره » 2) پيرمردی بنام
(
زنان پيغمبر، عمادزاده ص ص 316 و 317
زنان پيغمبر، عمادزاده ص ص 316 و 317
3)
امام علی شاهرگ مردانی را بريد و بمانند مرغان نيم بسمل آنان را در بيابان رها کرد تا با شکنجه بميرند .
امام علی شاهرگ مردانی را بريد و بمانند مرغان نيم بسمل آنان را در بيابان رها کرد تا با شکنجه بميرند .
( (
امام علی، عبدالفتاح، جلد 5، ص 27
امام علی، عبدالفتاح، جلد 5، ص 27
4)
پس از شکست ائيل، محمد پيامبر اسلام به علی دستور داد که نضر پسر حارث را سر بريدند . همينطور
پس از شکست ائيل، محمد پيامبر اسلام به علی دستور داد که نضر پسر حارث را سر بريدند . همينطور
در منطقه ای ديگر بنام الظيه از ميان اسرا، عتبه پسر ابی معيظ بدستور محمد و بدست علی سر بريده شد
.
.
( (
دفتر منتهی الامال، جلد اول، ص 57
دفتر منتهی الامال، جلد اول، ص 57
5)
مردی بنام عتبه که بخاطر عدم پخش مساوی غنائم بين لشکر اسلام به صورت محمد تف کرده بود، بوسيله
مردی بنام عتبه که بخاطر عدم پخش مساوی غنائم بين لشکر اسلام به صورت محمد تف کرده بود، بوسيله
(
علی سر بريده شد. (تاريخ طبری، جلد 5، ص 1103
علی سر بريده شد. (تاريخ طبری، جلد 5، ص 1103
ج
) امام علی و کشتارايرانيان
) امام علی و کشتارايرانيان
امام علی يکی از مشاوران نزديک عمر
(خليفه دوم مسلمانان ) در هنگام حمله لشکر اسلام به ايران بود .
(خليفه دوم مسلمانان ) در هنگام حمله لشکر اسلام به ايران بود .
زمانی که عمر می خواست خود شخصا در اين جنگها حاضر شود، امام علی به او گفت
: » تو سر اين سپاهی
: » تو سر اين سپاهی
اگر بروی و کشته شو ی، سپاه اسلام متلاشی می شود
. تو بايد مرکز خلافت را داشته باشی تا اگر سپاه اسلام
. تو بايد مرکز خلافت را داشته باشی تا اگر سپاه اسلام
شکست خورد
. ايرانيان بدانند که اين نيرو پشت دارد » (تاريخ طبری، جلد 5، ص 1943 و 1945 ، اخبار
. ايرانيان بدانند که اين نيرو پشت دارد » (تاريخ طبری، جلد 5، ص 1943 و 1945 ، اخبار
.(446 –
الطول ص 147 و نهج البلاغه ص 443
الطول ص 147 و نهج البلاغه ص 443
عمر که داما د امام علی بود و روی حرفهای وی حس اب می کرد پيشنهاد وی را پذيرفت و در دارالخلافه ماند
و در راس لشکريان اسلام فرماندهان با تجربه و خونريزی گمارد و به طرف ايران گسيل داشت
. پس از
. پس از
شکست ايرانيان و پيروزی لشکريان اسلام، علی خطا ب به مردم کوفه گفت
: ای مردم کوفه، شما شوکت
: ای مردم کوفه، شما شوکت
(
عجمان را برديد. (تاريخ طبری، جلد 6 ص 2208
عجمان را برديد. (تاريخ طبری، جلد 6 ص 2208
پس از پايان سلطنت
3 تن از خلفای مسلمانان (ابوبکر،عمر، عثمان ) نوبت سلطنت امام علی رسيد که بسيار
3 تن از خلفای مسلمانان (ابوبکر،عمر، عثمان ) نوبت سلطنت امام علی رسيد که بسيار
لرزان و کوتاه بود
. اختلافات معاويه و علی بر سر قدرت بالا گرفت و سبب ساز جنگهای طولانی گرديد .
. اختلافات معاويه و علی بر سر قدرت بالا گرفت و سبب ساز جنگهای طولانی گرديد .
علی جهت تامين مخارج اين جنگها مجبور بود که باج و خراج بيشتری از ايرانيان اخذ کند
. اين فشارها
. اين فشارها
موجب قيامها و مقاومتهای دليرانه از سوی شهرهای مختلف ايران شد بطوری که امام علی بی رحم ترين
را بسوی خراسان، فارس، ری ، آذربايجان و
« زياد ابن ابيه » ، « خليد بن طويف » سرداران خود، از جمله
« زياد ابن ابيه » ، « خليد بن طويف » سرداران خود، از جمله
ساير شهرها و بلاد اعزام داشت
.
.
در ادامه به مواردی از سرکوب قيامهای مردم ايران در زمان خلافت امام علی می پردازيم
:
:
•
در زمان امام علی، مردم استخر چندين بار قيام کردند . امام علی در يکی از آن موارد
در زمان امام علی، مردم استخر چندين بار قيام کردند . امام علی در يکی از آن موارد
را در راس لشکری به آنجا گسيل داشت و شورش تودهها را در سيل خ ون « عبدالله بن عباس »
فرونشاند
(فارسنامه ابن بلخی، ص 136 ). در مورد ديگر که مردم استخر شوروش کردند، امام
(فارسنامه ابن بلخی، ص 136 ). در مورد ديگر که مردم استخر شوروش کردند، امام
که از خونخواری و آدمکشی به انوشيروان دوم لقب گرفته بود به آنجا
« زياد بن ابيه » علی
« زياد بن ابيه » علی
گسيل داشت تا به سرکوبی اين قيام بپردازند
. در مورد جنايات و کشتار مردم استخر توسط
. در مورد جنايات و کشتار مردم استخر توسط
زياد بن ابيه کتابها و روايت زيادی نوشته و نقل شده است
(رجوع کنيد به کتاب مروج الذهب،
(رجوع کنيد به کتاب مروج الذهب،
.(
جلد دوم ص 29
جلد دوم ص 29
در سال
39 هجری مردم فارس و کرمان نيز سر به شورش گذاشتند و حکام ستمگر امام علی •
39 هجری مردم فارس و کرمان نيز سر به شورش گذاشتند و حکام ستمگر امام علی •
را از شهر خود بيرون کردند
. امام علی مجددا زياد بن ابيه را به آنجا گسيل داشت و لشکريان
. امام علی مجددا زياد بن ابيه را به آنجا گسيل داشت و لشکريان
وی از هيچ جنايتی فروگذاری نکردند
. (تاريخ طبری، جلد 6، صفحه 2657 و يا فارسنامه، ص
. (تاريخ طبری، جلد 6، صفحه 2657 و يا فارسنامه، ص
(136
مردم خراسان نيز در زمان امام علی برای چندين بار قيام کردند و چون چيزی نداشتند بعنوان
•
•
باج و خراج بپردازند، از دين اسلام برگشته و به مقاومت سخت و جانانه ای دست زدند
. امام
. امام
را بسوی خراسان فرستاد
. او مردم نيشاپور را محاصره کرد تا مجبور « جعده بن هبيره » علی
. او مردم نيشاپور را محاصره کرد تا مجبور « جعده بن هبيره » علی
(
به صلح شدند. ( تاريخ طبری، جلد 6، ص 2586 و فتوح البلدان ص 292
به صلح شدند. ( تاريخ طبری، جلد 6، ص 2586 و فتوح البلدان ص 292
در زمان امام علی مردم شهر ری نيز سر به طغيان برداشتند و از پرداخت خراج خوداری
•
•
را با لشکری زياد به سرکوب شوروش فرستاد و امور آنجا را
« ابوموسی » ، کردند. امام علی
« ابوموسی » ، کردند. امام علی
بحال نخستين برگرداند
. ابوموسی پيش از اين طغيان نيز، يکبار ديگر بدستور امام علی به
. ابوموسی پيش از اين طغيان نيز، يکبار ديگر بدستور امام علی به
(
جنگ مردم شهر ری گسيل شده بود. (فتوح البلدان ص 150
جنگ مردم شهر ری گسيل شده بود. (فتوح البلدان ص 150
به روزگا ر خلافت علی بن ابی طالب، چون پايان سال
38 و آغاز سال 39 بود، حارث بن سره •
38 و آغاز سال 39 بود، حارث بن سره •
عبدی، به فرمان علی لشکر به خراسان کشيد و پيروز شد، غنيمت بسيار و برده ی بی شمار
بدست آورد
. تنها در يک روز، هزار برده ميان يارانش تقسيم کرد. لکن سرانجام خود و
. تنها در يک روز، هزار برده ميان يارانش تقسيم کرد. لکن سرانجام خود و
يارانش، جز گروهی اندک، در سرزمين قيقان
(سرحد خراسان) کشته شد. (فتوح البلدان،
(سرحد خراسان) کشته شد. (فتوح البلدان،
بلاذری
)
)
علی بن ابی طالب، عبدالرحمن بنی جز طائی را به سيستان فرستاد
. لکن حسکه حبطی وی را •
. لکن حسکه حبطی وی را •
بکشت، پس علی فرمود
: بيايد که چهار هزار تن از حبطيان را به قتل رسانيم . وی را گفتند :
: بيايد که چهار هزار تن از حبطيان را به قتل رسانيم . وی را گفتند :
حبطيان پانصد تن هم نشوند
. (فتوح البلدان، بلاذری)
. (فتوح البلدان، بلاذری)
علی ولايت آذربايجان را نخ ست به سعيد بن ساريه خزاعی و سپس به اشعث بن قيس داد
. يکی •
. يکی •
از شيوخ آذربايجان نقل می کند که وليد بن عقبه همراه با اشعث بن قيس به آذربايجان می آيند
.
.
و چون وليد آن ديار را ترک کرد ، مردم آذربايجان قيام کردند
. اشعث از وليد طلب ياری کرد و
. اشعث از وليد طلب ياری کرد و
وليد برای ياری وی سپاهی از کوفه به در آنجا گسيل داشت
. اشعث، حان به حان (حان= خانه به
. اشعث، حان به حان (حان= خانه به
خانه
) فتح کرد و پيش رفت . و پس از فتح آذربايجان گروهی از تازيان اهل عطا را بياورد و در
) فتح کرد و پيش رفت . و پس از فتح آذربايجان گروهی از تازيان اهل عطا را بياورد و در
آنجای ساکن ساخت و آنان را فرمان داد که مردم را به اسلام خوانند
. (فتوح البلدان، بلاذری)
. (فتوح البلدان، بلاذری)
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر